İzmir Yaklaşımı: İlk Kapsayıcı Yerel Eylem Planı Hazır
İzmir Büyükşehir Belediyesi, görünür ve görünmez tüm engellilik alanlarında yurttaşların “iyi olma halini” merkeze alarak çalışmalarını sürdürüyor. Sosyal Hizmetler Dairesi Başkanlığı bünyesinde yürütülen hak temelli ve kapsayıcı hizmetler, engelli bireylerin toplumsal hayata katılımını artırmayı hedefliyor. Bu kapsamda hazırlanan “Engelli Hizmetlerine Yönelik İzmir Yaklaşımı ve Eylem Planı” dikkat çekiyor. Akademisyenler, STK’lar ve engelli yakınlarının katkılarıyla oluşturulan bu plan; 7 ana amaç, 22 alt hedef ve 90 faaliyet tanımını kapsayan, tüm engel gruplarını kapsayan Türkiye’deki ilk yerel eylem planı olma özelliğini taşıyor.
Yenilikçi Hizmet Merkezleri ve İstihdam Ofisi Faaliyette
Belediye, kentin farklı noktalarında hizmet merkezlerini ve özel birimleri artırdı. Konak, İnciraltı, Örnekköy, Yurdoğlu ve Limontepe gibi çeşitli merkezlerde eğitim ve atölyelerden rehabilitasyona kadar geniş bir yelpazede hizmet sunuluyor.
- Destekli İstihdam Ofisi: Türkiye’de ilk kez İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından kurulan ofis, nöroçeşitlilerin istihdam edilmesine olanak sağlamayı ve iş koçu desteği sunmayı amaçlıyor. Ofis bünyesinde düzenlenen İŞ-İN (İş için Nitelikli Kazanım Programı) ile nöro-çeşitli ve zihinsel engelli gençlere iş hayatı adaptasyon eğitimleri veriliyor.
- Sessiz Destek Çözüm Merkezi: İşitme engelli yurttaşların yaşamlarını kolaylaştırmak ve Türk İşaret Dili kullanımını yaygınlaştırmak amacıyla bu birim kuruldu. Kurumlar arası iletişim desteği sağlanarak engellilerin hizmetlere eşit erişimi güçlendiriliyor.
Erişilebilirlik ve Güvenlikte Öncü Adımlar
İzmir, “Engelli Dostu Belediye” seçilmesiyle otobüs filosunun büyük çoğunluğunu engelli erişimine uygun hale getirdi. Ayrıca, yüzde 40 ve üzeri engelli raporu olan yurttaşlar Engelli İzmirim Kartı ile, ağır engelli yurttaşların refakatçileri ise Engelli Refakatçi Kartı ile ücretsiz toplu ulaşımdan yararlanıyor.
Kırmızı Bayrak Uygulaması da devam ediyor. Engelsizmir 2013 Kongresi’nin çıktısı olan bu proje ile engellilerin erişimine uygun hale getirilen 95 kamu ve özel mekana Kırmızı Bayrak verildi. Plajlar da unutulmadı; Selçuk Pamucak, Çeşme Ilıca gibi birçok plaja denize iniş rampası yerleştirildi.
Afet Bilinci ve Medikal Malzeme Desteği Rekoru
Belediye, 2025 yılında toplam 77 bin 859 adet medikal malzeme (akülü sandalye, hasta yatağı, bez vb.) dağıtarak engelli yurttaşlara önemli bir maddi destek sağladı. Ayrıca Afet İşleri Dairesi koordinasyonunda başlatılan Kapsayıcı Afet Bilinci Eğitim Projesi ile engellilerin ve bakım verenlerinin afet süreçlerinde güvenli hareket etmeleri hedefleniyor.
Farkındalık ve Yeni Otizm Merkezi
Örnekköy ve Limontepe’deki Farkındalık Merkezleri, engeli olmayan yurttaşlara yönelik interaktif öğrenme ve deneyim alanları sunuyor. Bu eğitimlere 2025 yılında 7 bin 200 kişi katıldı. Ayrıca, Karşıyaka’da otizmli bireylere kısa süreli etkinlik hizmeti sunarak ailelerin bakım yükünü paylaşmayı amaçlayan Otizm Etkinlik Merkezi de yakında faaliyetlerine başlayacak.